Thành cổ Acropolis, biểu tượng của Hy Lạp cổ đại

Trong tiếng Hy Lạp, Acropolis có nghĩa là thành phòng thủ. Vào thời Hy Lạp cổ xưa, mỗi nơi đều có một Acropolis vững chắc kiên cố, để khi bị kẻ thù tấn công, cư dân sẽ tề tựu ẩn nấp tại đây và được thành trì bảo vệ. Trong rất nhiều những thành phòng thủ khác nhau thời đó, Acropolis tại Athens là nổi danh nhất cho tới tận bây giờ.

Ngày nay khi nhắc đến Acropolis, người ta sẽ nghĩ ngay đến Acropolis của Athens, và tất cả những công trình di tích xung quanh Acropolis như đền Parthenon, đền Athena Nike, cổng Propylaea… đều được gọi chung với cái tên là quần thể đền đài Acropolis hay ngắn gọn hơn là thành cổ Acropolis. Năm 1987, thành cổ Acropolis tại Athens đã được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa thế giới.

Quần thể đền đài Acropolis với rất nhiều công trình di tích nhuốm màu lịch sử

Trong tập quán xây dựng của người Hy Lạp cổ đại, Acropolis thường tọa lạc trên địa hình những ngọn đồi cao, có tầm nhìn bao quát cả khu vực rộng lớn phía dưới. Năm 490 trước Công nguyên, người Athens đã đặt những tảng đá làm nền móng đầu tiên để xây dựng thành Acropolis trên ngọn núi đá cao 150m. Tòa thành là công trình tôn thờ nữ thần Athena Parthenos, vị thần hộ mệnh của thành phố.

Sau 10 năm, kỳ công này bị người Ba Tư phá hủy. Tuy nhiên, 30 năm sau đó nhà lãnh đạo Pericles đã bắt tay xây dựng lại công trình và làm nơi này trở nên hoành tráng hơn gấp nhiều lần trước đó. Các công trình thuộc quần thể đền đài Acropolis được xây dựng theo phong cách kiến trúc Doric của Hy Lạp, được kể đến rất nhiều kiến trúc nổi tiếng như:

Đền Parthenon

Đền Parthenon được biết đến là ngôi đền thống trị Acropolis. Đây là công trình có kiến trúc đẹp nhất Hy Lạp cổ đại và cũng là ngôi đền độc đáo, nổi tiếng trong lịch sử kiến trúc thế giới.

Đền Parthenon là công trình có kiến trúc đẹp nhất Hy Lạp cổ đại và nổi tiếng trong lịch sử kiến trúc thế giới.

Ngôi đền được chia làm 4 khu vực chính, trong đó Pronaos là tiền sảnh, Naos là gian thờ (có nơi để thờ tượng nữ Thần Athena), Parthenon là phòng chứa châu báu và Opisthodomos là hậu sảnh. Ngôi đền có chiều dài 69,5m; rộng 30,5m với kết cấu tinh tế, đơn giản. Tượng thần Athena được chế tác từ ngà voi và vàng đặt bên trong khám thần, tác phẩm hoàn mỹ này được xuất phát từ đôi bàn tay tài hoa của nhà điêu khắc Phidias vĩ đại. Tuy nhiên điều đáng tiếc là bức tượng đến nay đã không còn nữa.

Đền được bao quanh bởi hành lang cột trụ, 8 cột ở hai mặt chính, 17 cột ở dọc hai bên cạnh đền, các cột được thiết kế rộng ở phần gốc và hẹp dần ở phía trên cùng. Toàn bộ ngôi đền Parthenon được xây từ đá cẩm thạch Pentelic có màu sắc tươi sáng, mái nhà và trần được chạm khắc bằng gỗ Cypress tỏa mùi thơm. Các cạnh đền được gắn những bức phù điêu mô tả khung cảnh chiến đấu của người Athens với các vị thần hoặc với quân đội nước khác.

Phần mái diềm là những hình ảnh mô tả cuộc đời nữ thần Athena, cuộc chiến của Athena với Poseidon, cuộc hành hương của dân Athen để dâng chiếc cẩm ý và vành lá vàng cho nữ thần…các hình ảnh đàn cừu, xe bò, thiếu nữ được khắc họa rõ nét và vô cùng sống động trên nền đá.

Các chi tiết điêu khắc sống động được phục dựng

Cổng Propylaia

Theo tiếng Hy Lạp, cái tên cổng Propylaia có nghĩa là cổng vào. Công trình được xây dựng bằng đá cẩm thạch trắng, cẩm thạch xám và đá vôi. Hai cánh ở cổng vòm vươn ra từ phía Bắc và phía Nam tựa như hai cánh tay dang ra chào đón. Những khối đá cẩm thạch của tòa nhà trung tâm được chạm khắc thành những ô lõm trên trần, phủ sơn xanh và vàng lấp lánh.

Cổng Propylaia

Đền Erechtheion

Đền Erechtheion được xây dựng theo kiểu kiến trúc mặt bằng không đối xứng, gồm 3 phần độc lập với 3 mái nhà riêng biệt. Thiết kế này mang đến cho công trình kiến trúc vô cùng ấn tượng. Cho đến nay, đền Erechtheion vẫn được coi là kiệt tác nghệ thuật và là hiện tượng kỳ là của kiến trúc Hy Lạp cổ.

Đền Erechtheion được xây dựng theo kiểu kiến trúc mặt bằng không đối xứng

Đền Athena Nike

Được xây dựng bằng đá cẩm thạch, đền Athena Nike có kích thước khá nhỏ nên được đặt dễ dàng ở đầu mũi đá chênh vênh, vị trí ưa thích của nữ thần Athena.

Đền Athena Nike

Ngoài các công trình mang đậm nét lịch sử Hy Lạp kể trên, hệ thống thành cổ Acropolis còn bao gồm rất nhiều thiết kế độc đáo như Dionysos, nhà hát cổ xưa nhất ở Hy Lạp cổ đại, cổng vòm Eumen, nhà hát Odeon…

Toàn bộ khu đền đài cổ Acropolis với nhiều công trình độc đáo